Kirgistan
- Maria Jagodzińska
- 13 lip 2021
- 3 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 2 maj 2022
Ostatnie państwo Azji Centralnej, które długo czekało na swoją kolej. Kraj niedostępny, ponieważ górzysty, przykład, iż da się mieć demokrację w postsowieckiej republice (chociażby próbować). Znajdujący się na 107 miejscu rankingu wskaźnika demokracji z 2020 roku (czyli o wiele wyżej niż sąsiedzi), ze stolicą w Biszkeku, ten zagadkowy kraj ma wiele do zaoferowania turystom lubującym się w nieoczywistych wakacjach.
Podstawowe informacje
Flaga kraju ma swoje znaczenie. Słońce posiada 40 promieni, każdy symbolizuje jedno plemię kirgiskie (podobnie jak z symboliką Turkmenistanu), a czerwone linie mają przypominać tundiuk - sklepienie tradycyjnej kirgiskiej jurty. Kraj nie ma dostępu do morza, a 93% terytorium zajmują góry. By się tam dostać, Polacy nie potrzebują wiz. Kraj zamieszkuje 6,5 mln ludzi, walutą jest som, są jedynie 2 większe miasta: stolica Biszkek oraz Osz. Kraj nie posiada bogactw naturalnych i jest dość ubogi. Kirgistan graniczy z Kazachstanem, Uzbekistanem, Tadżykistanem i Chinami. Religią dominującą jest islam, aczkolwiek podobnie jak w przypadku Azerbejdżanu, niezbyt restrykcyjnie się przestrzega zasad Koranu.
Demokracja po kirgisku
W latach 90. w Kirgistanie udało się stworzyć podwaliny demokracji. Krajem rządziło kilku prezydentów, miały również miejsce krwawe bunty przeciwko władzy. Istnieje tam opozycja, mający realny wpływ na wydarzenia polityczne. Troje prezydentów straciło władzę w wyniku zamieszek. W 2010 roku miały miejsce czystki etniczne w Oszu i Dżalalabadzie. Kraj jest skonfliktowany na osi północ-południe, z powodów etnicznych (mniejszości narodowe) oraz część rolnicza vs przemysłowa.
Nie mniej jednak, media cieszą się wolnością, ukształtował się system parlamentarny, a w2005 roku po fałszerstwie wyborów prezydenckich, kraj ogarnęła tulipanowa rewolucja, która zwyciężyła ówczesnego prezydenta Akajewa (na zdjęciu poniżej), który szedł w stronę autorytaryzmu. Z drugiej strony poważnymi problemami nadal pozostają nepotyzm i korupcja. Może już nie da się kupić miejsca w parlamencie za 200 tysięcy dolarów, lecz do pełnej demokracji Kirgistanowi pozostała daleka droga, natomiast znajduje się on na tej właściwej.
Geografia i miejsca warte odwiedzenia
Pierwszym miejscem na liście będzie jezioro Issyk-Kul, którego piękno doceniali partyjni dygnitarze ZSRR, w tym Jelcyn i Breżniew. Ciepłe jezioro położone w górach przyciąga tłumy turystów z krajów postsowieckich nie tylko ze względu na piękne widoki, lecz także ceny (mimo, iż w ostatnich latach wzrosły kilkakrotnie) czy możliwości dla wędkarzy. Jezioro można objechać rowerem - trasa liczy ok. 180 km. Ze stolicy dojedziemy tam w 2.5 godziny w cenie nieprzekraczającej 10 dolarów.
Kolejna atrakcja turystyczna to góry. Ponieważ jest ich w tym państwie wyjątkowo dużo, skupię się na jednym paśmie, a będzie nim Pamir z drugim najwyższym szczytem - Pikiem Lenina o wysokości 7134 m n.p.m., położonym na granicy z Tadżykistanem. Zdobyć ten szczyt nie jest łatwo, aczkolwiek w internecie można znaleźć wiele stron, które oferują wyprawy pod okiem przewodników. Szczyt nie jest trudny technicznie, jednakże jego wysokość może sprawiać kłopot, dlatego mniej zaawansowanym wspinaczom (w tym mnie, dla której Rysy to już baaaardzo wysoki szczyt) zaleca się wycieczkę w inne rejony Kirgistanu, by zdobyć niższe szczyty.
Historia - kim są Kirgizi?
Temat jest na osobną książkę, lecz skrótowo opiszę dzieje kirgiskich plemion. Są to ludy turkijskie z częstym występowaniem genów charakterystycznych dla Słowian, co świadczy o ich indoeuropejskim pochodzeniu z dawnych czasów. Przez ziemie Kirgizów przetaczały się najazdy, a sama ludność była pod panowaniem mongolskim, chanatu kokandzkiego (Uzbekistan), Chin i w końcu Rosji, przeciwko której wybuchało wiele powstań. Kirgistan został wcielony do Turkmeńskiej SRR, w latach 30. wybuchł głód spowodowany przymusową kolektywizacją i uprawą monokulturową bawełny. Islam pojawił się w wiekach X-XII, przy istnieniu kaganatu (chanatu) Karachanidów.
Co ciekawe, Kirgizami byli nazywani kiedyś również Kazachowie (stepowi/nizinni), natomiast do współczesnych Kirgizów dodawano przymiotnik "górscy". Tradycyjnymi zajęciami Kirgizów były pasterstwo i myślistwo. W przeszłości plemiona kirgiskie były koczownicze, na osiadły tryb życia przeszli dopiero na początku XX wieku.
Zabytki
W Kirgistanie znajdziemy również zabytkowe budowle. Jedną z nich jest Tasz Rabat - kamienny karawanseraj (miejsce odpoczynku karawan) położony na trasie Jedwabnego Szlaku datowany na XV wiek. Wcześniej mógł to być klasztor - obecnie nad tą tezą pochylają się badacze. Jest położony na wysokości około 3200 m n.p.m. niedaleko granicy z Chinami.
Drugim zabytkiem wartym uwagi jest wieża Burana, będąca również pozostałością po Jedwabnym Szlaku, a konkretnie po mieście Balasgun. Powstała w XI wieku, 400 lat później trzęsienie ziemi skróciło ją o połowę, a reszty "dzieła" dokonali Rosjanie, rozbierając ją na cegły, Nie mniej jednak, dawny minaret w XX wieku odbudowano, a w jego okolicy można znaleźć kamienie ze starożytnymi napisami, tzw. petroglifami.
Podsumowanie
Kirgistan to mało oczywisty cel wycieczek, lecz warty zwiedzenia dla miłośników przygód stroniących od wakacji all inclusive w pięciogwiazdkowych hotelach. Poruszać po kraju można się marszrutkami bądź konno. Jest to kraj dla fanów pieszych górskich wędrówek potrafiący zaskoczyć.
Źródła:
Comments